Bu makale, mantar proteini, bitkisel protein ve hayvansal proteini üç açıdan analiz edecektir: besin bileşenleri, sağlık etkileri ve çevre koruma ve güvenlik.
Besin Bileşenleri
Protein İçeriği: Mantarlardaki protein oranları %15 ile %30 arasında değişir (protein kuru maddeler için). Bu oran, hayvan proteinlerindeki (örneğin süt ürünleri için %3 - %7 ve et için %22) ve bazı bitki proteinlerindeki (örneğin fasulye için %36 - %40 ve çekirdekli ürünler için %15 - %30) oranlara göre daha düşüksede, benzersiz avantajlara sahiptir.
Protein Alerjikliği: Mantar proteininin alerjikliği düşük seviyededir. Karşılaştırmalarda, süt ürünleri, yumurta, balık ve deniz ürünleri gibi hayvan proteinleri ve soya, çekirdekli ürünler, buğday, fındık ve mısır gibi bitki proteinleri nispeten daha yüksek alerjiklik göstermektedir.
Enerji: Mantarların nispeten düşük enerji içeriği bulunmaktadır, yaklaşık 22 - 37 kcal/100g. Hayvan proteinleri daha yüksek enerjiye sahiptir (örneğin ette 365 - 350 kcal/100g ve balıkta 80 - 200 kcal/100g), bitki proteinleri de nispeten daha yüksek enerjiye sahiptir (örneğin baklagillerde 330 - 400 kcal/100g ve tahılarda 350 - 390 kcal/100g).
Besinler: Mantarlar kolesterolden arındırılmıştır ve doyurucu yağda düşük seviyededir. Yüksek biyoerileşimle birlikte tüm temel amino asitlerden oluşan bir kümesine sahiptir. Potasyum, fosfor, magnezyum, demir ve çinko gibi izotarik elemanları içerir ve B kompleksi vitamini, D vitamini, C vitamini ve diğer antioksidan vitamiller açısından zengindir. Hayvan proteinleri daha yüksek kolesterol ve doyurucu yağa sahip olup, nispeten tam bir dizi temel amino asitlere sahip, yüksek biyoerileşimle donatılmıştır ve hemoglobin ve yüksek kalsiyumla zengindir, ancak B12 vitamini ve folik asit içeriğinde daha düşüktür. Bitki proteinleri kolesterol içermemektedir ve doyurucu yağda düşüktür, ancak amino asitlerinin tamamlanmamış olması ve daha düşük biyoerileşimi vardır. Vitamin C ve folik asit açısından zengindir ve daha fazla diyetetik lif içerir.
Sağlık Etkileri
Mantarlar: Bağışıklığı güçlendirebilir, antioksidan ve anti-enflamatuar etkilere sahiptir ve kardiovasküler sağlığa, kan şekeri düzenlemesine, bağırsak sağlığına ve kanser karşıtı potansiyele faydalıdır.
Hayvan Proteinleri: Kemik ve kas sağlığına katkıda bulunurlar, kas sentezini teşvik ederler, ancak kemik yoğunluğunun azalması riski vardır.
Bitki Proteinleri: Kardiyovasküler ve kan yağı kontrolü için faydalıdır, gastrointestinal sindirimiyi desteklemeye yardımcı olur ve kardiyovasküler hastalıkların oluşumu ve ölümlerini azaltabilir.
Çevre Koruma ve Güvenlik
Mantarlar: Çevreye göreli olarak küçük bir etkisi vardır. Tarımsal atıkları kültür ortamı olarak kullanır ve düşük karbon ayak izine sahiptir. Yapay hormonlar,pestisitler, gübreler, antibiyotikler vs. içermezler.
Hayvan Proteinleri: Güneş gazı emisyonları, orman kesimi/çayırların degraderilmesi ve su kaynaklarının kirlenmesi gibi sorunları içerir.
Bitki Proteinleri: Toprak degradasyonu, aşırı su çekimi/eutrofikasyon ve sera gazı emisyonları gibi sorunlarla karşı karşıya kalır.